Prawnicy zrzeszeni w Federacji Adwokatur Europejskich (FBE) przyjechali do Warszawy, aby w dniach 20-22 września uczestniczyć w 52. kongresie Fédération des Barreaux d’Europe.
Tematem przewodnim wydarzenia jest „Prawo do prywatności w erze cyfrowej”.
W otwarciu konferencji 21 września uczestniczyli adw. Jacek Trela, prezes Naczelnej Rady Adwokackiej, r.pr. Maciej Bobrowicz, prezes Krajowej Rady Radców Prawnych, sędzia Krystian Markiewicz, przewodniczący Stowarzyszenia Sędziów Polskich Iustitia, dr Adam Bodnar, Rzecznik Praw Obywatelskich, José de Freitas, pierwszy wiceprzewodniczący CCBE, Wojciech Wiewiórowski, zastępca Europejskiego Inspektora Ochrony Danych, adw. Sławomir Ciemny, przewodniczący Wyższej Komisji Rewizyjnej Adwokatury oraz gospodarze: Michele Lucherini, przewodniczący FBE, adw. Mikołaj Pietrzak, dziekan Okręgowej Rady Adwokackiej w Warszawie oraz r.pr. Włodzimierz Chróscik, dziekan Okręgowej Rady Radców Prawnych w Warszawie.
Adw. Mikołaj Pietrzak otwierając konferencję podziękował za to, że FBE zdecydowało się zorganizować kongres w Warszawie. Podziękował również FBE, CCBE i międzynarodowym organizacjom prawniczym za wsparcie okazywane w ostatnich latach w utrzymaniu w Polsce standardów demokratycznych, praworządności, przestrzegani praw człowieka oraz niezależnego sądownictwa. Podkreślał, że czas, w którym europejscy prawnicy przyjeżdżają do Polski jest bardzo symboliczny, biorąc pod uwagę ostatnie wydarzenia związane z polskim wymiarem sprawiedliwości. Nawiązując do tematu kongresu podkreślał, że prawo do prywatności, jak każde z fundamentalnych praw człowieka, nie istnieje bez aspektu proceduralnego, które zapewnić może wyłącznie niezależny sąd.
Michele Lucherini w swoim przemówieniu zwracał uwagę na wspólne cele przyświecające FBE i CCBE – to idea prawa. Podkreślał, że w Europie coraz częściej słyszy się o zakusach na niezawisłość sędziowską, a w takiej sytuacji prawnicy nie mogą milczeć. Zmiany w tym zakresie muszą być oparte na zasadach demokratycznych i praworządnych. Nawiązał również do tematu przewodniego kongresu – w obecnych czasach trzeba znaleźć równowagę między prawem do prywatności a bezpieczeństwem ogółu.
José de Freitas również odniósł się do tematyki kongresu. Jego zdaniem prawo do prywatności w epoce cyfrowej to ważny i aktualny temat. Od kilku lat trwa dyskusja jak wyważyć konieczność bezpieczeństwa narodowego i poszanowanie prywatności obywatelskiej. Dzisiejsza technologia – jak na przykład sztuczna inteligencja czy Big Date - niesie ze sobą duże niebezpieczeństwo w zakresie ochrony prywatności obywateli. Zauważył, że Komisja Europejska powołała grupę ekspercką, której zadaniem jest analiza korzyści i zagrożeń ze strony najnowszych technologii cyfrowych. Wiceprzewodniczący CCBE nawiązał również do sytuacji polskiej reformy sądownictwa. – Erozja praworządności i zamach na trójpodział władzy w Polsce niepokoją organizacje międzynarodowe. Organizacje te wydają jasne wytyczne dotyczące niezawisłości sądowniczej. Kiedy jakiś kraj łamie te standardy, to niesie ze sobą niebezpieczeństwa dla całej Unii Europejskiej, takie jak: nierówne traktowanie obywateli, nepotyzm czy nadużywanie władzy państwowej. – mówił.
Jako keynote speaker wystąpił dr Adam Bodnar, Rzecznik Praw Obywatelskich, który mówił, że głównym zagrożeniem i niebezpieczeństwem jest wykorzystywanie przez władzę państwową nowości technologicznych w uzyskaniu partykularnych korzyści. RPO przytoczył orzecznictwo ETPCz w zakresie przejęcia komunikacji w firmach prawniczych. ETPCz zwracało uwagę, że przepisy powinny jasno rozróżniać prawo do pozyskiwania danych związanych z pracą zawodową prawnika, a inną działalnością, niezwiązaną z wykonywaniem obowiązków prawniczych. ETPCz zwracało również uwagę na sprawowanie kontroli nad pozyskiwaniem danych. Takie zadanie spełnia np. inspektor ochrony danych osobowych. Dr Bodnar zwrócił również uwagę, że brak jest nadzoru nad służbami specjalnymi, a to jest konieczne w celu uniknięcia nadużyć. W celu zapewnienia ochrony praw i swobód obywatelskich w zakresie ochrony prawa do prywatności istotne jest powołanie komisarzy ds. kontroli prywatności oraz niezależność zawodów zaufania publicznego.
Po wystąpieniu RPO rozpoczął się pierwszy panel dyskusyjny zatytułowany: „Europejskie wyzwania w zakresie ochrony danych”, poświęcony ochronie danych z perspektywy europejskiej oraz aktualnym problemom dotyczącym stosowania RODO, czyli unijnego rozporządzenia o ochronie danych osobowych. Moderatorem tego panelu był Michele Lucherini, udział wzięli: Izabela Konopacka, Francesco Tregnaghi oraz Bas Martens.
W drugim panelu na temat: „Rządy i ograniczenia prywatności” uczestnicy debaty omówili możliwe ograniczenia prywatności przez państwo, a także analizowali przypadki niewłaściwego wykorzystywania danych osobowych przez władze. Panel moderowała Dominique Attias, wiceprzewodnicząca FBE, a udział w panelu wzięli: Wojciech Wiewiórski, Katarzyna Szymielewicz i Scarlet Kim.
Popołudniowy panel „Wykorzystywanie i niewłaściwe wykorzystywanie danych osobowych oraz horyzontalna ochrona przeciwko naruszaniu prywatności” poświęcony jest nadużyciom, jakich dopuszczają się podmioty prywatne. W tej części omówione zostaną również regulacje oraz zagadnienia praktyczne. Panel moderować będzie Julio Naveira, prezes Katalońskiej Rady Adwokackiej, udział wezmą: Olivier Raynaud, Carmen Perez-Andujar oraz Marcin Górski.
Jutro odbędzie się generalne zgromadzenie Fédération des Barreaux d’Europe.
Organizatorami Kongresu są warszawska Okręgowa Rada Adwokacka i Okręgowa Izba Radców Prawnych.
