Helsińska Fundacja Praw Człowieka zwróciła się do ministra sprawiedliwości Zbigniewa Ziobro z apelem o powrót do prac legislacyjnych, zmierzających do skutecznego zapewnienia dostępu do obrońcy w postępowaniu karnym.
Fundacja przypomina, że w listopadzie 2016 roku minął termin na implementację dyrektywy Parlamentu Europejskiego 2013/48/EU z 22 października 2013 r. w sprawie prawa dostępu do adwokata w postępowaniu karnym i w postępowaniu dotyczącym europejskiego nakazu aresztowania oraz w sprawie prawa do poinformowania osoby trzeciej o pozbawieniu wolności i prawa do porozumienia się z osobami trzecimi i organami konsularnymi w czasie pozbawienia wolności. Sprawy kierowane przez obywateli do Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka, jak również badania prowadzone przez Fundację, wskazują, że praktyka dostępu do obrońcy w postępowaniu karnym nie spełnia standardu wymaganego przez dyrektywę. Zdaniem HFPC wynika to m.in. z faktu, iż polski ustawodawca nie zdecydował się na podjęcie działań legislacyjnych zmierzających do dostosowania polskiego prawa do standardu określonego przez dyrektywę 2013/48/UE, mimo iż w 2014 roku rekomendowała to Komisja Kodyfikacyjna Prawa Karnego.
Fundacja przypomina też, że na problemy z zapewnieniem skutecznego dostępu do obrońcy w postępowaniu karnym wskazywał wielokrotnie Rzecznik Praw Obywatelskich. Dlatego w liście do ministra sprawiedliwości, Helsińska Fundacja stwierdza, że należy rozważyć powrót do pracy nad projektem ustawy mającej na celu implementację dyrektywy 2013/48/UE. Nowelizacja Kodeksu postępowania karnego ze stycznia 2018 r., mimo iż dodaje odnośnik informujący o tym, że Kodeks postępowania karnego implementuje dyrektywę, w rzeczywistości niczego nie zmienia w zakresie zapewnienia prawa do obrońcy - czytamy w liście.
HFPC przygotowała dwie publikacje, które kompleksowo analizują problem dostępu do obrońcy w Polsce – zarówno od strony standardów międzynarodowych, jak i praktycznego ich stosowania.
Badania przeprowadzone przez HFPC i wnioski zostały zebrane w publikacji Wzmocnienie praw procesowych w postępowaniu karnym (czytaj dokument)
HFPC opublikowała także podręcznik, który gromadzi najistotniejsze informacje dot. unijnych gwarancji prawa do obrońcy.