- Trwają krajowe (wirtualne) konsultacje poprzedzające przygotowanie Sprawozdania na temat Praworządności w UE w roku 2024.
- 6 marca adw. Bartosz Grohman, wiceprezes NRA uczestniczył w roboczym spotkaniu przedstawicieli Komisji Europejskiej z NRA i przedstawicielem Wolnych Sądów.
W spotkaniu obok adw. Bartosza Grohmana, działającego w imieniu NRA, wziął także udział adw. Michał Wawrykiewicz, który reprezentował Wolne Sądy. Ze strony Komisji Europejskiej udział w spotkaniu wzięli: Bartosz Marciniak z polskiego przedstawicielstwa KE w Warszawie, dr Janina Berg z Dyrekcji Generalnej ds. Migracji i Spraw Wewnętrznych (DG HOME), Agnieszka Kuszka-Jagielska z Europejskiego Urzędu ds. Zwalczania Naduzyć Finansowych (OLAF), Georgia Dimitriou, Julia Schulte z Dyrekcji Generalnej ds. Budżetu Komisji Europejskiej (DG BUDG) i Nathalie Stockwell z Sekretariatu Generalnego KE.
Tematem spotkania było omówienie sytuacji związanej z praworządnością w ramach corocznego przeglądu stanu praworządności we wszystkich państwach członkowskich UE. Spotkanie zorganizowane było w ramach krajowych konsultacji poprzedzających przygotowanie sprawozdania Komisji Europejskiej na temat stanu praworządności w UE w roku 2024.
Przedstawiciele Komisji Europejskiej zadawali szereg pytań zarówno o ostatnie uregulowania normatywne, jak i przede wszystkim praktykę.
Spotkanie podzielono na bloki tematyczne: judicial independence oraz struktura uregulowań i praktyk antykorupcyjnych.
W spektrum zainteresowania Komisji Europejskiej była kwestia, czy w ocenie NRA przeprowadzono jakieś istotne reformy lub zmiany, które miałyby wpływ na zawód adwokata? Jakie jest zdanie NRA na temat reform wymiaru sprawiedliwości przeprowadzonych i zapowiadanych od października 2023 r. i jakie są palące problemy, przed którymi stoi obecnie polski wymiar sprawiedliwości, wymagające dalszych reform/poprawek (zwłaszcza w zakresie efektywności i efektywności wymiaru sprawiedliwości)? Komisja dopytywała czy zdarzały się przypadki, w których tajemnica zawodowa prawników została naruszona decyzjami lub działaniami władz publicznych.
W drugiej części spotkania przedmiotem zainteresowania KE były kwestie związane ze zwalczaniem korupcji. Pytano, jak NRA ocenia poziom skuteczności dochodzeń, ścigania i procesów korupcyjnych w Polsce, w tym korupcji na wysokim szczeblu, w latach 2023-2024? Jakie są wyzwania i słabe strony w zakresie skutecznego wykrywania, prowadzenia dochodzeń i ścigania korupcji?
Szczegółowych odpowiedzi udzielali naprzemiennie adw. Bartosz Grohman, który skupił się na opisie sytuacji w sądach, prokuraturze i KRS, nie szczędząc krytyki wobec sytuacji, w jakiej te instytucje się znalazły, ale też wskazując jakie to ma przełożenie na codzienne funkcjonowanie adwokatów i ich klientów. Omawiał konkretne przykłady. Wskazywał, jakich ruchów oczekuje zarówno adwokatura jak i społeczeństwo, które jest zdezorientowane. Tudzież mec. Michał Wawrykiewicz rozwinął kwestię związaną z sytuacją w Trybunale Konstytucyjnym i wątpliwości co do jego zdolności do wypełniana swojej funkcji w obecnym modelu.
Adw. Grohman omówił też wydajność organów państwa w zwalczaniu korupcji. Omawiano praktyczne aspekty postępowań dotyczących zwalczania korupcji i tutaj rozmówcy byli zgodni, że efektywność tych postępowań jest niestety coraz bardziej nikła, odpowiedzialność albo nie istnieje, albo stosowana jest selektywnie (nierzadko podszyta elementami politycznymi), a przeciągające się postępowania nie służą budowaniu jasnego przekazu w przestrzeni publicznej.
Adw. Grohman podniósł także, że Naczelna Rada Adwokacka przygotowuje własny projekt zmian w Prawie o adwokaturze starając się ulepszyć model funkcjonowania całego wymiaru sprawiedliwości.
KE dopytywała też o status sprawy K 6/22 zawisłej przed Trybunałem Konstytucyjnym (NRA rok temu silnie akcentowała to postępowanie), na co adw. Grohman udzielił odpowiedzi, że postępowanie zostało umorzone.
Pod koniec spotkania Komisja Europejska poprosiła o ewentualne dodatkowe uwagi i spostrzeżenia. Uczestnicy zadeklarowali spisanie wszelkich spostrzeżeń i przedstawienie ich KE.
