Minister Sprawiedliwości Borys Budka podpisał 29 lipca rozporządzenia zmieniające rozporządzenia w sprawie opłat za czynności adwokackie i czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu. Naczelna Rada Adwokacka negatywnie opiniowała projekt tego rozporządzenia.
Na stronie Ministerstwa Sprawiedliwości poinformowano, że:
Podpisane rozporządzenia są wynikiem analizy postulatów i dyskusji prowadzonej z władzami Naczelnej Rady Adwokackiej oraz Krajowej Rady Radców Prawnych od chwili objęcia stanowiska Ministra Sprawiedliwości przez Borysa Budkę w maju 2015 r.
Rozporządzenia zostały znowelizowane w zakresie:
1. Zmian stawek minimalnych w sprawach o :
opróżnienie lokalu mieszkalnego – ze 120 na 240 zł,
sprawy ze skargi na czynności komornika – z 60 na 120 zł,
nawiązanie umowy o pracę, uznanie wypowiedzenia umowy o pracę za bezskuteczne, przywrócenie do pracy lub ustalenie sposobu ustania stosunku pracy – z 60 na 180 zł,
świadczenia pieniężne z ubezpieczenia społecznego i zaopatrzenia emerytalnego – z 60 na 180 zł
2. Określenia stawki minimalnej w sprawach objętych czynnościami wyjaśniającymi w postępowaniu w sprawach o wykroczenia na 90 zł.
Zmiany stawek uwzględniają rodzaj i zawiłość spraw, których dotyczą oraz niezbędny nakład pracy adwokata i radcy prawnego. Wysokość stawek została określona ponad 13 lat temu, z uwzględnieniem ówcześnie obowiązujących realiów, i od tego momentu nie była zmieniana. Na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat obowiązywania tak ustalonych stawek minimalnych nastąpiła zmiana stosunków społeczno-gospodarczych w sprawach o opróżnienie lokalu mieszkalnego, ze skargi na czynności komornika, o nawiązanie umowy o pracę, uznanie wypowiedzenia o pracę za bezskuteczne, przywrócenie do pracy lub ustalenie sposobu ustania stosunku pracy, a także o świadczenie pieniężne z ubezpieczenia społecznego i zaopatrzenia emerytalnego. Spowodowało to zauważalny wzrost skomplikowania pod względem faktycznym i prawnym tych spraw. Konieczne zatem stało się dokonanie ponownego oszacowania wymaganego nakładu pracy ze strony adwokata i radcy prawnego, które uzasadnia podwyższenie stawek minimalnych.
Jednocześnie informujemy, że aktualnie w Ministerstwie Sprawiedliwości są prowadzone prace nad zmianami systemowymi dotyczącymi opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.
Zgodnie z przepisami podpisanych rozporządzeń, do spraw wszczętych przed dniem wejścia w życie rozporządzenia zastosowanie znajdą przepisy dotychczasowe, przy czym będzie to miało miejsce jedynie do czasu zakończenia postępowania w danej instancji.
(zobacz informacje na stronie Ministerstwa Sprawiedliwości)
Przypominamy, że Naczelna Rada Adwokacka opiniowała negatywnie projekt rozporządzenia w sprawie taksy adwokackiej. Opinia została przekazana 6 lipca.
W uzasadnieniu NRA zwróciła uwagę, że stawki minimalne nie odpowiadały zasadzie ekwiwalentności wynagrodzenia za świadczoną pracę już w dacie ich ustalenia w 2002 r. Ponadto stawki nie pokrywały nawet kosztów ponoszonych przez adwokatów w danych sprawach, a także nie były waloryzowane od 2002 roku. W tym czasie – tłumaczą adwokaci – stale wzrastała stopa życiowa społeczeństwa, a także następował wzrost cen towarów i usług, co czyni obecnie obowiązujące stawki zupełnie oderwanymi od rzeczywistości ekonomicznej. NRA podkreśla, że w tym czasie wzrosły również znacząco opłaty sądowe w sprawach cywilnych i administracyjnych.
W opinii czytamy, że proponowane zmiany mają charakter marginalny i w żadnym razie niewypełniający zasady ekwiwalentności i wynagrodzenia za świadczoną pracę. - Zmiany te utrzymują nadal sytuację wyjściową, to jest istniejącą w 2002 r., a sprowadzającą się do tego, że Państwo przenosi na adwokatów swój obowiązek pokrywania kosztu pomocy prawnej. – argumentuje NRA.
Opinię podpisał adw. Jacek Trela, wiceprezes NRA. Analogiczne zmiany zaproponowano w projekcie zmieniajacym rozporządzenie w sprawie opłat za czynności radcowskie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu. Projektodawca przewiduje, że rozporządzenie wejdzie w życie 1 sierpnia 2015 r.
