Nadchodzące wybory na stanowisko sędziego Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej – wspólne wystąpienie Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka oraz Naczelnej Rady Adwokackiej
Kadencja sędziego Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z ramienia Polski – prof. dr hab. Marka Safjana, upłynęła 6 października 2021 roku, a Zgromadzenie Ogólne Sędziów Trybunału wyraziło zgodę na jego rezygnację przed objęciem stanowiska przez nowego sędziego. Z tego powodu kwestia powołania nowego sędziego wymaga, w ocenie NRA i Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka, pilnego działania.
HFPC oraz NRA już od ponad trzech lat prowadzą monitoring krajowego postępowania dotyczącego wyłonienia kandydatów na urząd sędziego TSUE. Poczynione w tym zakresie obserwacje, jak i płynące z nich wnioski, były przedstawiane w wystąpieniach Fundacji oraz stanowiły część dostępnego publicznie raportu Fundacji pt. „Krajowe postępowania w przedmiocie wyłonienia kandydatów na sędziów Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej i Europejskiego Trybunału Praw Człowieka”.
Kontynuując wspomnianą aktywność, obie organizacje zdecydowały się skierować do Ministra ds. UE wspólny apel o dokonanie niezbędnej nowelizacji krajowego postępowania w przedmiocie wyboru kandydatów na urząd sędziego TSUE w celu zagwarantowania, iż zostanie ona przeprowadzona w sposób demokratyczny, transparentny oraz równy dla wszystkich uczestników, a wybór będzie oparty wyłącznie na kryteriach merytorycznych.
W szczególności postulowane jest m.in. zapewnienie eksperckiego i apolitycznego charakteru podmiotu odpowiedzialnego za wyłonienie kandydata na urząd sędziego TSUE, zagwarantowanie, iż w jego skład będą wchodzić przedstawiciele władzy sądowniczej, władzy wykonawczej, organizacji pozarządowych, samorządów prawniczych oraz środowisk akademickich, a także uregulowanie obowiązku informacyjnego w zakresie upubliczniania szczegółowych wiadomości o działaniach realizowanych w ramach procedury selekcji kandydatów.
Jednocześnie, HFPC oraz NRA zadeklarowały gotowość współpracy w procesie wypracowania najlepszych rozwiązań w tym przedmiocie.
(czytaj poprzednie wspólne stanowisko NRA i HFPCz w sprawie wyborów na sędziego ETPCz z lutego 2024)