- Naczelna Rada Adwokacka złoży petycję z projektem ustawy zmieniającej ustawę covidową.
- Celem projektu jest uchylenie przepisów dotyczących funkcjonowania wymiar sprawiedliwości wprowadzonych w czasie stanu epidemii, a następnie stanu zagrożenia epidemicznego, w tym dotyczących wprowadzenia jednoosobowych składów sądów, wstrzymujących bieg przedawnienia karalności przestępstw i przestępstw skarbowych, a także odnoszących się do preferowania rozstrzygania spraw na posiedzeniach niejawnych
- Z petycją NRA ma wystąpić do Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, Rady Ministrów, Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej oraz Senatu Rzeczypospolitej Polskiej
- Autorem projektu ustawy jest adw. Przemysław Rosati, prezes Naczelnej Rady Adwokackiej.
- Decyzję w formie uchwały podjęto podczas posiedzenia plenarnego NRA 14 stycznia 2023.
Obowiązywanie ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych, skutkuje tym, że w aktualnym stanie prawnym ma miejsce:
- orzekanie przez sąd w składzie jednego sędziego na rozprawach apelacyjnych w sprawach karnych oraz we wszystkich rodzajach postepowań prowadzonych na podstawie kodeksu postępowania cywilnego (za wyjątkiem spraw upadłościowych),
- obowiązuje wstrzymanie biegu przedawnienia karalności czynu i przedawnienia wykonania kary w sprawach o przestępstwa i przestępstwa skarbowe,
- wprowadzone jest rozwiązanie w świetle, którego rozpoznanie skargi kasacyjnej przez Naczelny Sąd Administracyjny następuje na posiedzeniu niejawnym, a także
- istnieje brak związania wnioskiem skarżącego o rozpoznanie przez Sąd Najwyższy skargi kasacyjnej na rozprawie.
Proponowany przez NRA projekt zmiany ustawy covidowej uchyla obowiązywanie wymienionych wyżej rozwiązań, co jest uzasadnione interesem obywateli. Zmiana stanu prawnego przywróci uprawnienia stron postępowania i wzmocni standard gwarancyjny w ramach prowadzonych postępowań sądowych.
W uzasadnieniu projektu ustawy NRA podkreśla, że wprowadzenie rozwiązań ustawy covidowej podyktowane było ówczesnym stanem rozwoju epidemii, jednak obecnie nie mamy do czynienia ze stanem epidemii, lecz ze stanem zagrożenia epidemicznego. Co oznacza, że utrzymywanie takich rozwiązań nie ma już uzasadnienia w postaci ochrony zdrowia lub życia sędziów, uczestników postępowania i pracowników wymiaru sprawiedliwości.
Jednocześnie wydolność wymiaru sprawiedliwości nie uzasadnia wstrzymania biegu przedawnienia karalności czynu i przedawnienia wykonania kary w sprawach o przestępstwa i przestępstwa skarbowe.
Nie istnieją już ekstraordynaryjne warunki rozstrzygania spraw karnych przez sądy w okresie stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19. Obecnie sądy w sposób niezakłócony sprawują wymiar sprawiedliwości, a co więcej nie odnotowuje się już jakichkolwiek przeszkód w tym zakresie.
Projekt ustawy nie pociąga za sobą negatywnych skutków gospodarczych, obciążenia budżetu państwa lub budżetów jednostek samorządu terytorialnego.
Naczelna Rada Adwokacka podkreśla, że projektowana przez NRA zmiana niesie za sobą pozytywne skutki społeczne i prawne, albowiem przywraca normalne funkcjonowanie wymiaru sprawiedliwości, uwzględniające interesy i prawa obywateli w demokratycznym państwie prawnym.
