Naczelna Rada Adwokacka przekazała do Kancelarii Sejmu opinię dotyczącą projektu nowelizacji niektórych przepisów Konstytucji. Adwokaci zwracają uwagę, by ustawodawca unikał sprzeczności poziomych pomiędzy poszczególnymi rozwiązaniami Konstytucji.
NRA ma zastrzeżenia do art. 183 ust. 1 a, dotyczącego zakresu kompetencji Trybunału Konstytucyjnego. Zgodnie z projektem Sąd Najwyższy orzekałby o zgodności z Konstytucją ustawy regulującej organizację oraz tryb postępowania przed TK. Zdaniem NRA przepis ten łamie zasadę wyłączności kompetencji dla rozstrzygania o zgodności aktów prawnych z Konstytucją zastrzeżonej dla TK. Narusza to bowiem samą koncepcję sądu konstytucyjnego i otwiera drogę do dalszego ograniczania jego kompetencji. Adwokaci zwracają też uwagę, że nowelizacja nie przewiduje żadnego trybu postępowania przed Sądem Najwyższym i nie poszerza jego kompetencji.
NRA odnosi się również do art. 194 dotyczącego zwiększenia liczby sędziów Trybunału oraz zmianę zasady ich wyboru. Dokonywany wybór byłby kwalifikowaną większością 2/3 głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów. Projekt zmienia też zasadę powoływania prezesa i wiceprezesa TK. NRA wyjaśnia, że Konstytucja nie przewiduje żadnych konsekwencji sytuacji, w której Sejm nie będzie w stanie wybrać sędziów Trybunału.
W opinii zwraca się też uwagę na art. 2 ustawy nowelizującej, który przewiduje wygaszenie kadencji obecnych sędziów Trybunału w ciągu 60 dni od wejścia w życie ustawy. - Naczelna Rada Adwokacka wielokrotnie podnosiła, w ślad za poglądami Trybunału Konstytucyjnego, że zasada kadencyjności jest jedną z najbardziej istotnych zasad funkcjonowania demokratycznego państwa prawnego. Kadencyjność zapewnia ciągłość funkcjonowania państwa i jego organów mimo zmian większości parlamentarnej, gwarantując pewność i stabilność funkcjonowania organów państwowych w ramach zasady trójpodziału władzy. Z tego względu należy uznać, że proponowane wygaszenie kadencji sędziów Trybunału jest sprzeczne z zasadami demokratycznego państwa prawnego wyrażonymi w art. 2 Konstytucji - czytamy. Adwokaci dodają, że art. 2 ustawy nowelizującej jest sprzeczny z art. 180 Konstytucji, który gwarantuje nieusuwalność sędziów. - Usunięcie sędziów z ich stanowisk przed końcem kadencji jest sprzeczne z art. 2, 7, 10 ust. 1 i 2 oraz 180 Konstytucji. Nadaje bowiem władzy ustawodawczej prawo do ingerowania w sferę władzy sądowniczej w sposób łamiący zasadę trójpodziału władzy, a zatem poza kompetencjami organu władzy ustawodawczej, jakim jest Sejm – tłumaczą.
