Poniżej publikujemy oświadczenie adw. Ewy Krasowskiej, Rzecznika Dyscyplinarnego Adwokatury i adw. Jacka Ziobrowskiego, prezesa Wyższego Sądu Dyscyplinarnego, uzasadniające podjęcie uchwały NRA z dnia 25 marca br. w sprawie określenia wysokości zryczałtowanych kosztów postępowania dyscyplinarnego.
Oświadczenie dotyczące uchwał w sprawie określenia wysokości zryczałtowanych kosztów postępowania dyscyplinarnego
Z uwagi na dyskusję, jaką w środowisku adwokackim wywołała uchwała Naczelnej Rady Adwokackiej z dnia 25 marca w sprawie określenia wysokości zryczałtowanych kosztów postępowania dyscyplinarnego pokrótce wyjaśniamy przyczyny wprowadzenia nowych zasad ponoszenia kosztów postępowania dyscyplinarnego.
- Celem uchwały jest zahamowanie tendencji do finansowania postępowań dyscyplinarnych wąskiej grupy osób ze składek płaconych przez adwokatów nie mających postępowań dyscyplinarnych. Obecna tendencja wskazuje, że ok. 94% członków Adwokatury finansuje koszty postępowań dyscyplinarnych obwinionych, stanowiących ok. 6% ogólnej liczby adwokatów.
- Koszty postępowania ponosi adwokat wyłącznie w razie jego skazania, w pozostałych przypadkach ponosi je izba adwokacka. Dotychczasowo określone koszty, które zwracał skazany, często były niższe od realnie poniesionych wydatków, zatem musiały one być pokrywane tylko w części przez obwinionych, pozostałą kwotę pokrywała izba.
- Orzeczenie o kosztach nie może być dowolne, musi opierać się o konkretne, weryfikowane i wprost wskazane przesłanki, które szczegółowo określa uchwała NRA. Wprowadzone zasady kończą z dotychczasową dowolnością w zakresie ustalania kosztów i wymuszają na sądach dyscyplinarnych uzasadnienie wysokości kosztów. Ponadto orzeczenie o kosztach pozostaje pod kontrolą instancyjną Wyższego Sądu Dyscyplinarnego Adwokatury oraz kontrolą kasacyjną Sądu Najwyższego.
- Uchwała NRA określa jedynie granice wysokości kosztów i wskazuje, aby sąd dyscyplinarny obciążał obwinionego realnymi kosztami postępowania.
- W szczególnych wypadkach sąd może częściowo bądź w całości zwolnić obwinionego z kosztów postępowania. Dotychczasowe przepisy nie uwzględniały takiej możliwości.
- Nowa regulacja przeciwdziała instrumentalnemu wykorzystaniu postępowań dyscyplinarnych. Uchwalone przepisy mają zahamować mnożenie składania bezzasadnych czynności procesowych, które powodują generowanie kosztów. Dotychczas koszty te mogły obciążać obwinionego jedynie do kwoty 3 tysięcy złotych, obecnie regulacja wprowadza sprawiedliwe rozwiązanie i zapobiega przerzucaniu kosztów na izbę adwokacką, a faktycznie na jej członków.
- Uchwała nie jest barierą w realizowaniu prawa do sądu. Ponoszenie kosztów postępowania dyscyplinarnego przez stronę przegrywającą jest oparte na tych samych zasadach, jakimi rządzi się postępowanie karne.
- Przepisy uchwały są odpowiedzią na apel rzeczników dyscyplinarnych i prezesów sądów dyscyplinarnych, którzy od dawna alarmowali, że koszty postępowań w większości pokrywają izby adwokackie, a nie skazani adwokaci.
Adw. Ewa Krasowska Adw. Jacek Ziobrowski
Rzecznik Dyscyplinarny Adwokatury Prezes Wyższego Sądu Dyscyplinarnego