Adw. Jacek Trela, prezes Naczelnej Rady Adwokackiej, wystosował list do ministra sprawiedliwosci Zbigniewa Ziobry w sprawie dostępu osoby zatrzymanej do adwokata.
Prezes NRA zaznacza w liście, że adwokatura, a także poszczególni przedstawiciele zawodu, wielokrotnie wypowiadali się publicznie w sprawie dostępu osoby zatrzymanej do adwokata.
"Zajścia, jakie miały miejsce w Warszawie w dniach 7 i 8 sierpnia 2020 roku i dokonane w ich trakcie przez Policję zatrzymania podkreślają istotę i wagę prawa do obrony, którego elementem powinno być zagwarantowane prawo do pomocy prawnej dla każdego zatrzymanego na najwcześniejszym etapie czynności policyjnych." - napisał adw. Trela.
Zwraca też uwagę, że zgodnie z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/1919 z dnia 26 października 2016 r. w sprawie pomocy prawnej z urzędu dla podejrzanych i oskarżonych w postępowaniu karnym oraz dla osób, których dotyczy wniosek w postępowaniu dotyczącym europejskiego nakazu aresztowania, podstawowym prawem osoby zatrzymanej jest możliwość uzyskania pomocy profesjonalnej z urzędu (tym bardziej z wyboru) jeszcze przed pierwszym przesłuchaniem, czy to przez Policję, czy przez prokuratora.
Prezes NRA pisze, że ważne jest z punktu widzenia tak pojmowanego prawa do obrony, aby obowiązkiem organu procesowego było zapewnienie realnego dostępu do obrońcy/pełnomocnika. W celu właściwej transpozycji do porządku prawnego w/w dyrektywy konieczne są zmiany Kodeksu postępowania karnego, w tym w szczególności art. 87 §3 k.p.k., dającego możliwość odmowy dopuszczenia do udziału w postępowaniu pełnomocnika w oparciu o dyskrecjonalną ocenę prokuratora, że nie wymaga tego obrona interesów osoby zatrzymanej, a także art. 301 k.p.k., który obecnie umożliwia prowadzenie przesłuchania nawet pomimo nieobecności ustanowionego obrońcy.
Istotne z punktu widzenia prawa do obrony i respektowania europejskich zasad postępowania wobec zatrzymanych jest, aby każdy zatrzymany został pouczony o prawie do złożenia wniosku o przyznanie obrońcy/pełnomocnika z urzędu i prawie do prowadzenia czynności procesowych (przesłuchania, okazania, konfrontacji, eksperymentu procesowego) dopiero z ich udziałem.
W liście czytamy, że proponowane rozwiązania, niezależnie od tego, że doprowadzą do zgodności postępowania wobec zatrzymanych z prawem unijnym, to spowodują uspokojenie nastrojów społecznych i zminimalizują ewentualność stawiania zarzutów wobec Policji w takich sytuacjach, jakie miały miejsce ostatnio. Rozwiązania takie przyczynią się także do wzrostu autorytetu Państwa.
(czytaj list Prezesa NRA do ministra sprawiedliwości Zbigniewa Ziobry)