Raport Naczelnej Rady Adwokackiej z wykonania przez Polskę wyroków Europejskiego Trybunału Praw Człowieka grupy spraw Burża przeciwko Polsce, dotyczących długotrwałego stosowania tymczasowego aresztowania, został przyjęty przez Prezydium NRA. Adw. Przemysław Rosati, prezes NRA, przekazał dokument do Komitetu Ministrów Rady Europy. Raport krytycznie ocenia praktykę stosowania i przedłużania tymczasowego aresztowania w Polsce.
W raporcie wskazano między innymi, że:
- problem nadmiernego stosowania i przewlekłości tymczasowego aresztowania nadal ma w Polsce charakter systemowy, zaś wprowadzane do kodeksu postępowania karnego zmiany legislacyjne (możliwość sprzeciwu prokuratora w zakresie tzw. aresztu warunkowego, ograniczenie stosowania środka w postaci poręczenia majątkowego ) mogą skutkować dalszymi naruszeniami prawa zagwarantowanego w art. 5 ust. 3 Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności;
- przesłanki stosowania tymczasowego aresztowania prowadzą do jego przewlekłości i nieproporcjonalności, zaś nadal nie doszło do wdrożenia skutecznych procedur i zmian legislacyjnych, pozwalających na uznanie, że problem przewlekłego stosowania tymczasowego aresztowania w Polsce ustał,
- niewystarczającym i wadliwym regulacjom legislacyjnym towarzyszy często niewłaściwa i budząca zastrzeżenie praktyka stosowania prawa, w której dochodzi do wzrostu ilości wniosków prokuratury o zastosowanie i przedłużanie tymczasowego aresztowania, nadreprezentacji orzeczeń uwzględniających te wnioski, a kontrola instancyjna postanowień o stosowaniu tymczasowego aresztowania jest nieskuteczna, a nawet iluzoryczna. Przedłużanie tymczasowego aresztowania często opiera się na tożsamych argumentach, które legły u podstaw jego pierwotnego zastosowania. Organy postępowania przygotowawczego i sądy często nie wskazują na konkretne okoliczności, które mogą uzasadniać zaistnienie danej przesłanki do stosowania aresztu,
- pojawiające się przypadki publicznego piętnowania i krytyki przez przedstawicieli władzy wykonawczej, w tym Ministerstwa Sprawiedliwości sędziów nie uwzględniających wniosków o zastosowanie tymczasowego aresztowania, a nawet wszczynania wobec nich postępowań dyscyplinarnych nie mogą być bagatelizowane, bowiem mogą wywoływać u innych sędziów mrożący efekt i mogą mieć wpływ na treść rozstrzygnięć w innych sprawach,
- nadal istnieje konieczność zintensyfikowania działań na rzecz respektowania standardów przestrzeganiem ochrony praw jednostki w obszarze przeciwdziałania przewlekłości tymczasowego aresztowania w Polsce.
Prezydium NRA dziękuje adw. Patrycji Dyluś-Borcz, adw. Małgorzacie Mączce-Pacholak, adw. Michałowi Sykale oraz adw. dr Piotrowi Karlikowi za opracowania Raportu.
