Nadzwyczajne posiedzenie plenarne Naczelnej Rady Adwokackiej odbyło się 28 stycznia 2021 r. online. NRA przyjęła projekt Kodeksu Etyki Adwokackiej, który przedstawi Krajowemu Zjazdowi Adwokatury w Bydgoszczy. Przyjęto także Regulamin KZA i zgromadzeń izb na czas epidemii, a także uchwałę w sprawie negatywnej opinii propozycji rozwiązań legislacyjnych zawartych w projekcie ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego.
Adw. prof. Jacek Giezek, przewodniczący komisji etyki przy NRA, omówił projekt Kodeksu Etyki Adwokackiej oraz podsumował prace nad nim, w tym wyniki konsultacji środowiskowych.
Po dyskusji, Naczelna Rada Adwokacka przyjęła projekt Zbioru Zasad Etyki Adwokackiej i Godności Zawodu (Kodeks Etyki Adwokackiej), który przedstawi Krajowemu Zjazdowi Adwokatury w Bydgoszczy, zaplanowanemu na 19-21 marca 2021 r.
W uchwale przypomniano, że do przyjęcia projektu Kodeksu Etyki zobowiązał NRA Krajowy Zjazd Adwokatury w Krakowie uchwałą nr 26 ust.1 z dnia 26 listopada 2016 roku.
W przyjętym projekcie Zbioru Zasad Etyki zmiany dotyczą przede wszystkim ograniczenia przepisów Kodeksu do norm ściśle etycznych. Znalazły się w nim zagadnienia dotyczące obowiązków, powinności, wzorców zachowań adwokackich. Większość technicznych norm znajdzie się w regulaminie wykonywania zawodu adwokata, który zostanie przyjęty wraz ze Zbiorem Zasad Etyki.
(czytaj projekt Kodeksu Etyki)
Adw. Jacek Trela, prezes NRA, podziękował adw. prof. Jackowi Giezkowi, wszystkim członkom komisji etyki przy NRA oraz członkom NRA i adwokatom, którzy pracowali przy projekcie Kodeksu Etyki Adwokackiej.
Adw. Rafał Dębowski, sekretarz NRA, omówił projekt uchwały, w której NRA negatywnie opiniuje propozycje rozwiązań legislacyjnych zawartych w projekcie ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (druk sejmowy nr 899) w zakresie proponowanych zasad funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości w okresie stanu zagrożenia epidemicznego, stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19 oraz w ciągu roku po ustaniu ostatniego z ww. stanów.
NRA podjęła uchwałę jednomyślnie.
W uchwale czytamy, że według NRA przedstawione propozycje legislacyjne godzą w podstawowe prawa i wolności obywatelskie, w tym prawo do sprawiedliwego i jawnego rozpoznania sprawy przez sąd. NRA zwraca też uwagę, że zaproponowane w projekcie ustawy rozwiązania mają charakter skrajnie jednostronny i ich celem jest jedynie ułatwienie pracy sądów, a nie zabezpieczenie interesów uczestników wymiaru sprawiedliwości w okresie epidemii.
Adwokaci zwracają uwagę na wyłączenie jawności postępowań. - Przepis art. 45 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej wskazuje enumeratywnie przypadki, w jakich można wyłączyć jawność postępowania. Konstytucja nie pozwala jednak na wyłączenie prawa strony do czynnego udziału w postępowaniu. Względy bezpieczeństwa epidemicznego uzasadniają prowadzenie rozpraw za pośrednictwem środków komunikacji na odległość, ale na zasadzie komplementarności i w sytuacjach tego wymagających, a nie jako wyłącznie wiodąca zasada, od której jedynie wyjątkiem mają stać się rozprawy stacjonarne. Niedopuszczalne jest rozpoznawanie spraw wyłącznie na posiedzeniach niejawnych. – czytamy w uchwale.
W uchwale odniesiono się również do odejścia od rozpoznawania spraw w składzie trzech sędziów. - Orzeczenie wydane w składzie trzyosobowym daje stronom wyższe gwarancje prawidłowości, trafności orzeczenia, a przez to gwarantuje wyższy standard orzeczniczy – tłumaczą adwokaci.
NRA za niedopuszczalne uznaje też propozycje doręczenia pism procesowych profesjonalnym pełnomocnikom drogą elektroniczną już na następny dzień po dniu wysłania wiadomości przez sąd. - Takie propozycje w sposób drastyczny naruszają prawa obywateli wykonujących zawody zaufania publicznego: adwokata i radcy prawnego do choroby, do odpoczynku, do opieki nad najbliższymi, do wykonywania zawodu w sposób zorganizowany, zaplanowany i bezpieczny. Naruszają także interes publiczny narażając interesy obywateli korzystających z usług profesjonalnych pełnomocników. W takich propozycjach legislacyjnych w sposób całkowity pominięto techniczne aspekty funkcjonowania doręczeń elektronicznych w tym np. ryzyka niedoręczenia korespondencji z przyczyn technicznych, często niezależnych od pełnomocników procesowych.
Naczelna Rada Adwokacka postuluje gruntowną zmianę zasad, tak by rozwiązania ustawowe obejmowały ochroną procesową w czasie epidemii uczestników wymiaru sprawiedliwości: osoby objęte kwarantanną, zakażone wirusem SARS-CoV-2, dotknięte chorobą COVID-19. Konieczne jest wprowadzenie regulacji procesowych umożliwiających stronom i ich pełnomocnikom skuteczny procesowo kontakt z sądami za pośrednictwem środków porozumiewania się na odległość. Konieczne jest jednak wprowadzenie rozwiązań chroniących takie osoby przed negatywnymi skutkami procesowymi.
Naczelna Rada Adwokacka nie znajduje także żadnego uzasadnionego powodu, by ograniczające prawa i wolności obywatelskie rozwiązania o charakterze szczególnym obowiązywały także przez rok po ustaniu stanu zagrożenia i stanu epidemii. W sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości nie chodzi bowiem o poprawienie statystyk orzeczniczych, a o sprawiedliwe rozstrzyganie spraw z poszanowaniem praw i wolności obywatelskich.
Adw. Rafał Dębowski, sekretarz NRA, przedstawił też projekt uchwały w sprawie przyjęcia Regulaminu Krajowego Zjazdu Adwokatury oraz zgromadzeń izb adwokackich w okresie stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19. Uchwała została podjęta i wchodzi w życie z dniem podjęcia.
Treść Regulaminu przyjęto na podstawie art. 14ha ust. 3a w zw. z art. 14hb ust. 1 i 2 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych.
Regulamin obowiązuje w okresie stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19.
W razie odwołania stanu zagrożenia epidemicznego oraz stanu epidemii obowiązuje Regulamin Krajowego Zjazdu Adwokatury oraz zgromadzeń izb adwokackich uchwalony przez Nadzwyczajny Krajowy Zjazd Adwokatury w dniu 19. grudnia 2020 roku.
W nadzwyczajnym posiedzeniu plenarnym NRA online wzięli udział adw. Bartosz Golejewski, nowo wybrany dziekan Okręgowej Rady Adwokackiej w Gdańsku, razem z dotychczasowym dziekanem adw. Dariuszem Strzeleckim oraz adw. dr Sylwester Redeł, nowo wybrany dziekan ORA w Łodzi, razem z dotychczasowym dziekanem - adw. Jarosławem Zdzisławem Szymańskim.
Adw. Jacek Trela, prezes NRA, zaprosił adwokatów do obejrzenia nagrania debaty kandydatów na funkcję prezesa Naczelnej Rady Adwokackiej, organizowanej przez „Rzeczpospolitą”, której emisja zaplanowana jest na 1 lutego. Zapis debaty ma ukazać się na łamach gazety 4 lutego.
