• Senackie Komisje: Praw Człowieka, Praworządności i Petycji oraz Ustawodawcza Senatu RP opowiedziały się za odrzuceniem nowelizacji Kodeksu karnego w kształcie przyjętym przez Sejm 7 lipca br.
• W pracach w senackich komisji czynny udział brali przedstawiciele Adwokatury – adw. Przemysław Rosati, prezes Naczelnej Rady Adwokackiej oraz adw. Dorota Kulińska, dyrektor Instytutu Legislacji i Prac Parlamentarnych NRA, a także adwokaci pracujący w zespołach eksperckich.
• Naczelna Rada Adwokacka przedstawiła negatywną opinię do nowelizacji KK i i zgłosiła postulat odrzucenia ustawy w całości.
Pierwsze posiedzenie połączonych senackich komisji: Komisji Ustawodawczej i Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji, którego przedmiotem było rozpatrzenie uchwalonej przez Sejm 7 lipca nowelizacji Kodeksu Karnego, odbyło się 19 lipca.
Wzięła w nim udział adw. Dorota Kulińska, dyrektor ILiPP, która przedstawiła krytyczne wobec nowelizacji stanowisko Naczelnej Rady Adwokackiej.
W trakcie posiedzenia opinie dotyczące zmian przedstawili także przedstawiciele ekspertów, powołanych przez obie komisje senackie, w tym licznie reprezentowani adwokaci. Przeważały negatywne oceny uchwalonych przez Sejm zmian, które przekazywali: adwokat prof. Jacek Giezek, reprezentujący zespół, w którym współautorami opinii byli adw. dr Dagmara Gruszecka oraz adw. dr Konrad Lipiński; adw. prof. dr hab. Piotr Kardas oraz adw. dr Tomasz Snarski. Współautorem opinii zaprezentowanej przez dr hab. Mikołaja Małeckiego był m.in. adw. dr hab. Szymon Tarapata.
W imieniu Rzecznika Praw Obywatelskich stanowisko przedstawił adw. dr Michał Hara, a w imieniu Fundacji Helsińskiej głos zabrał m.in adwokat Marcin Wolny.
Wobec przeważającej ilości negatywnych dla uchwalonej ustawy ocen, senatorowie postanowili gruntownie przeanalizować zgłoszone uwagi i zastrzeżenia, a posiedzenie połączonych komisji zostało przerwane do dnia 2 sierpnia br.
29 lipca adw. Przemysław Rosati, prezes NRA, przesłał na ręce senatora Krzysztofa Kwiatkowskiego, przewodniczącego senackiej Komisji Ustawodawczej oraz senatora Aleksandra Pocieja, przewodniczącego senackiej Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji, opinię Naczelnej Rady Adwokackiej dotyczącą nowelizacji Kodeksu karnego, w której NRA opowiada się za odrzuceniem przez Senat ustawy w całości.
Adwokatura Polska stoi na stanowisku, że wprowadzane przez nowelizacje zmiany, m.in. kreowanie kilkudziesięciu nowych typów zbrodni, tj. przestępstw, których dolna granica wynosi minimum 3 lata pozbawienia wolności, obniżanie wieku odpowiedzialności karnej za przestępstwo zabójstwa do 14. roku życia, wprowadzenie daleko idących zmian w części ogólnej kodeksu karnego, w tym m.in. karę pozbawienia wolności do lat 30, są środkiem do wprowadzenia polityki „zarządzania strachem”.
Represyjna polityka kryminalna nie stanowi żadnego przejawu nowoczesności, lecz jest wypróbowanym narzędziem, po które sięgają państwa totalitarne lub te, które dopiero próbują w tym kierunku podążać – czytamy w opinii.
Uchwalona ustawa nie liczy się w żaden sposób ani ze społecznymi, ani finansowymi skutkami wejścia w życie przyjętych w niej rozwiązań. Dalszą i pewną jej konsekwencją będzie wzrost ilości oraz wzrost długości pobytu osadzonych w zakładach karnym. W ślad za tym wzrosną nie tylko koszty utrzymania systemu penitencjarnego, lecz także problemy związane z readaptacją skazanych po wyrokach.
Na kolejnym posiedzeniu połączonych komisji senackich, wyznaczonym na 2 sierpnia, obecny był adw. Przemysław Rosati, prezes NRA. W wystąpieniu przedstawił stanowisko Naczelnej Rady Adwokackiej. Podkreślał, że takie propozycja nowelizacji KK jak: obniżenie wieku odpowiedzialności karnej do 14 roku życia, wprowadzenie możliwości orzeczenia zakazu ubiegania się o warunkowe przedterminowe zwolnienie z odbycia reszty kary przez skazanego na karę dożywotniego pozbawienia wolności, czy też podniesienie okresu po jakim taka osoba może się ubiegać o warunkowe przedterminowe zwolnienie do 30 lat, rażą populizmem.
Prezes NRA mówił, że szafowanie zapowiedziami surowych kar wobec sprawców najbardziej poważnych i odrażających przestępstw zawsze będzie dobrze odbierane przez opinię publiczną. Multiplikowanie kwalifikowanych form zabójstwa czy zgwałcenia przemawia do wyobraźni odbiorców sprawiając wrażenie nagminności tego typu przestępstw i rodzi w nich przekonanie o konieczność ich najsurowszego karania. Równocześnie jednak autorzy projektu pomijają informacje, że czyny takie stanowią zupełny margines przestępczości, a obowiązujące uregulowania dają w pełni możliwość wymierzania adekwatnie dolegliwych sankcji, pozostawiając ocenę konkretnego przypadku doświadczeniu sędziowskiemu – podkreślał.
Zdaniem adw. Rosatiego, niezrozumiałe jest również wyposażanie prokuratora w kolejne instrumenty procesowe, które naruszają zasadę równości broni w procesie sądowym.
Prezes NRA argumentował, że znacznie lepszym gwarantem trafnej reakcji karnej godzącej potrzeby prewencji indywidualnej i społecznego poczucia sprawiedliwości jest skrzętnie eliminowana przez ustawodawcę w ostatnich latach kolegialność orzekania, doświadczenie sędziowskie, oraz możliwości zapewnienie kontroli wydanego orzeczenia przez niezależnych i niezawisłych oraz doświadczonych sędziów.
Po dyskusji, połączone senackie Komisje: Praw Człowieka, Praworządności i Petycji oraz Ustawodawcza opowiedziały się za odrzuceniem nowelizacji Kodeksu karnego w kształcie przyjętym przez Sejm 7 lipca br.