Obrady sesji plenarnej CCBE odbyły się 13 maja br. w salach konferencyjnych Zamku w Dublinie.

Prezes CCBE - James MacGuill na samym wstępie przywołał sylwetkę adwokata Johna Cooke, byłego Prezydenta CCBE  w latach 1985-1986, który niedawno zmarł. Jego pamięć uczczono minutą ciszy.

Hymn Unii Europejskiej tym razem został zagrany na flecie w stylistyce muzyki irlandzkiej.

Uwagi wstępne przedstawił Prezydent CCBE James MacGuill. Bez zastrzeżeń przyjęto protokół z Sesji Plenarnej z grudnia 2021 i Komitetu Sterującego z 1 kwietnia 2022.

W ramach przemówień wstępnych odtworzono przemówienie Micheaela Martina z rządu Irlandii. Następnie zabrał głos James Browne Minister Sprawiedliwości i Równości Irlandii. 

Po nim głos zabrała Laura Codruta Kovesi, Prokurator Europejski. W dłuższym wystąpieniu opisała rolę swojego urzędu, którego głównym celem jest ochona budżetu EU, oraz  wspomniała datę rozpoczęcia jego działalności w 2021 roku. Laura Codruta Kovesi w swoim wystąpieniu zwróciła szczególnie uwagę na zagadnienia związane z korupcją międzynarodową i zwalczaniem zorganizowanej przestępczości międzynarodowej w Europie. Biuro Prokuratora Europejskiego w 2021 zarejestrowało ponad 2000 zgłoszeń przestępstw a obecnie prowadzone jest ok 500 spraw o wartości szkody ponad 5 mld Euro.  Prokuratura Europejska składa się z 22  państw członków.  Wymaga to silnej koordynacji. Opisała platformy współpracy pomiędzy jednostkami Prokuratury Europejskiej. Najważniejszy jest obieg informacji i jak najszybsza wymiana danych. Zdaniem Pani prokurator liczba spraw prowadzonych przez Biuro Prokuratora Europejskiego będzie rosła. Tym bardziej, że zjawisko korupcji nasila się.

Pytania do Pani Prokurator kierował Laurent Petiti z Delegacji Francuskiej, który pytał o możliwość zwiększenia kompetencji Prokuratora Europejskiego.

W związku z planowanymi w dalszej części obrad głosowaniami w sprawie zmian statutu CCBE sekretarz Simone Cuomo przedstawił zasady głosowania poszczególnych propozycji przez delegacje krajowe. Głosowanie przebiegło bardzo sprawnie. Prezydent MacGuill zadbał, aby nie omawiać zmian które były już przedmiotem rozważań komitetów i poprzednich posiedzeń. Każda delegacja otrzymała starannie wydrukowane materiały, w których można była dostrzec nanoszone zmiany i wskazywać swój sposób głosowania. Delegacja polska poparła wnioskowane zmiany w statutach CCBE, które w lwiej części mają charakter techniczny i adaptacyjny.

Claudia Seibel przedstawiła stan finansów CCBE za 2021 rok. Delegacja włoska zaproponowała, aby bieżące nadwyżki nie przeznaczać na rezerwę, ale aby np. wesprzeć finansowo Ukrainę bądź zatrudnić kolejnego pracownika w biurze CCBE w Brukseli. Hiszpańska delegacja dopytywała czy nie ma przeciwwskazań prawnych i technicznych do wsparcia Ukrainy, wnikali także w sposób dokonania ewentualnej dotacji. Stanowisko delegacji włoskiej wsparła delegacja francuska. W rezultacie zaproponowano aby 10% zgromadzonych na rezerwy środków przekazać adwokatom ukraińskim. Delegacja polska zdecydowanie poparła tą propozycję. Delegacja niemiecka się wstrzymała. Przeciwko wsparciu w takiej formie głosowała delegacja austriacka. W rezultacie głosowania CCBE miażdżącą większością głosów zdecydowało o przekazaniu 10% funduszu zapasowego na pomoc adwokatom ukraińskim.

Najwięcej emocji wzbudził wśród delegacji punkt dotyczący przyjęcia Azerbejdżanu w poczet członków obserwatorów CCBE. Sprawę wniosku Azerbejdżanu przedstawił Roman Zavrasek. W jego ocenie warunki formalne do przyjęcia Azerbejdżanu zostały spełnione.

Następnie głos zabrał Prezes Azerbejdżańskiej Rady Adwokackiej Anar Baghirov, który przypomniał, ze starania Azerbejdżanu o status członka obserwatora trwają od 2019 roku. Podkreślił, że europejskie wartości są  nadrzędne w funkcjonowaniu Adwokatury Azerbejdżańskiej. Opisał wysiłki w przebudowaniu systemu sowieckiego w nowoczesny i niezależny samorząd.

Podczas sesji uczestnicy mieli okazję zapoznać się z prezentacją  Adwokatury Azerbejdżańskiej.

Padały liczne pytania dotyczące naruszeń praw człowieka i usuwania prawników z listy adwokatów w przeszłości oraz podejmowanych przez Azerbejdżan wysiłków, aby takie zdarzenia wyeliminować. Często głos zabierała mec. Maria Ślązak z polskiej delegacji wspierając starania Azerbejdżanu.

Głos zabrała delegacja Ukraińska, której członkowie poparli wniosek Azerbejdżanu i wskazali jak bardzo pomocne było wstąpienie Ukrainy do CCBE nawet w charakterze członka obserwatora w budowaniu społeczeństwa demokratycznego i wzmacnianiu wymiaru sprawiedliwości.

James MacGuill zarządził głosowanie. Po podliczeniu głosów okazało się, że przy 3 delegacjach wstrzymujących i 5 delegacjach  przeciwko przyjęto Azerbejdżańską Radę Adwokacką w poczet członków obserwatorów CCBE. Delegacje zgotowały prezesowi Azerbejdżańskiej Rady Adwokackiej i pozostałym delegatom  owację na stojąco.

Następnie Berit Reiss-Andersen/ przedstawicielka Adwokatury Norwegii, a jednocześnie przewodnicząca Komitetu ds. pokojowej nagrody Nobla/  i Philip Worthington  przedstawili prezentację na temat aktywności Prawników z Lesbos (European Lawyers in Lesvos) – stowarzyszenia pomagającemu uchodźcom. Berit akcentowała, że działanie Prawników z Lesbos to nic innego jak stosowanie Rule of Law w praktyce. Philip będący dyrektorem Fundacji zaapelował o zgłaszanie się prawników w charakterze woluntariuszy do udzielania pomocy prawnej na Lesvos. Wszelkie informacje dla chętnych dostępne są pod następującym linkiem https://www.europeanlawyersinlesvos.eu/volunteer-with-us.

W trakcie dyskusji nt migracji,  delegacje zostały poinformowane o sporządzeniu przez organizację KIND, zajmującą się pomocą dla samotnych dzieci w sprawach transgranicznych, raportu na ten temat. CCBE, podobnie jak Komisja Europejska i inne Agencje Europejskie, zostało poproszone o wniesienie uwag i propozycji do tego raportu. Dokumenty w postaci projektu stanowiska CCBE na temat wspierania i zabezpieczania dzieci bez opieki podczas międzynarodowych procedur oraz dokument zawierający stanowisko CCBE w sprawie konieczności wprowadzenia dodatkowych uprawnień dla uchodźców  w Tymczasowej Dyrektywie  Ochronnej przedstawiła Noemi Alarcon Velasco, przewodnicząca Komitetu ds. Migracji. Warte podkreślenia jest to, ze w drugim z wymienionych dokumentów CCBE apeluje do Komisji Europejskiej i krajów członkowskich o przyznanie samorządom krajowym środków na finansowanie nieodpłatnej pomocy prawnej dla uchodźców. Dokumenty przyjęto jednogłośnie.

Sprawy związane z sytuacją na Ukrainie przedstawił Prezydent James MacGuill wraz Valentyn Gvozdiy z UNBA. Valentyn przestawił także stan praworządności na Ukrainie i to w szczególności w związku ze stanem wojny. Opisał jak UNBA utworzyła wojenny komitet prawny, który ma zapewniać przestrzeganie standardów ochrony praw człowieka w trakcie działań wojennych.

Sprawy związane z zagadnieniem prania brudnych pieniędzy (AML) przedstawił Rupert Manhart z Austrii, przewodniczący tej komisji. Rupert poinformował delegacje o uczestnictwie CCBE w pracach Parlamentu Europejskiego na temat prania brudnych pieniędzy .Prace Komisji koncentrują się obecnie na przygotowywaniu stanowisk CCBE do projektu 6th dyrektywy dot. Przeciwdziałaniu praniu brudnych pieniędzy oraz rozporządzeni a w tej sprawie. Zwrócił uwagę na fakt, że niektórzy posłowie do Parlamentu zdecydowanie zabiegają o ograniczanie tajemnicy zawodowej prawników, ponieważ używanie tego argumentu znacznie ogranicza możliwości ścigania przestępców.

Carlo Forte zreferował kwestie zawiązane z pracami Komitetu ds. Międzynarodowych Usług Prawnych tj. prace dotyczące uznawania kwalifikacji prawników ukraińskich  ( konkluzja- uznawanie musi się odbywać zgodnie z prawem poszczególnych krajów członkowskich jednakże z uwzględnieniem Rekomendacji Komisji Europejskiej z 6-go kwietnia br., która zaleca  jak najdalej idącą pomoc uchodźcom i zniwelowania zbędnych barier administracyjnych.

Inne tematy będące przedmiotem prac tej  Komisji to Umowa pomiędzy UE i UK w sprawie Handlu i Współpracy oraz   podobna umowa między UE i Indiami. Komisja pracuje również nad stworzeniem wytycznych odnośnie do Statusu Zagranicznych Konsultantów Prawnych.

Laurent Martinet, wiceprezes CNB (Francuskiej Naczelnej Rady Adwokackiej) przedstawił propozycję ogłoszenia wspólnej deklaracji prawników europejskich, która miałaby być przyjęta podczas Konferencji Prezydentów Rad Adwokackich w Wiedniu w połowie czerwca br. Laurent Martinet opisał koncepcję dokumentu, odwoływał się do niedawnej wizyty delegacji francuskiej CNB w Polsce (gdzie podczas wspólnej konferencji CNB, NRA i ORA w Warszawie przedstawił koncepcję deklaracji) oraz do wspólnych wartości europejskiej praworządności. Nadmienił, że deklaracja powinna przypominać władzom, że prawnicy europejscy przemawiają jednym głosem a wydźwięk takiej deklaracji powinien zwrócić uwagę na  łamanie zasad praworządności.

Adw. Bartosz Grohman w imieniu polskiej delegacji poparł propozycję francuską w przygotowaniu deklaracji.

Nadto, adw. Grohman poprosił o głos w związku z wnioskiem grupy polskich parlamentarzystów złożonym do Trybunału Konstytucyjnego, w którym kwestionują konstytucyjność zapisu art. 38 Prawa o adwokaturze. Adw. Bartosz Grohman w imieniu polskiej delegacji (wniosek dotyczy też ustawy o radcach prawnych) przedstawił tło normatywne i złożone we wniosku postulaty wraz z uzasadnieniem. Zapowiedział, że Naczelna Rada Adwokacka oraz Krajowa Izba Radców Prawnych podejmą działania w celu utrzymania  bieżących zapisów, ale poprosił o kierunkowe wsparcie CCBE  w tej batalii. Po wysłuchaniu wystąpienia adw. Grohmana, Prezydent CCBE James MacGuill oświadczył, że cokolwiek będzie potrzebne, to CCBE wesprze polską delegację.

Po wyczerpaniu wszystkich punktów z porządku obrad Prezydent MacGuill zamknął sesję i podziękował delegacjom za przybycie i aktywny udział.

Adw. Bartosz Grohman