Poniżej publikujemy stanowisko zespołu do spraw kobiet przy Naczelnej Radzie Adwokackiej dotyczące rozstrzygnięcia przez Trybunał Konstytucyjny konstytucyjności przepisu dopuszczającego aborcję. 22 października TK orzekł, że przepis art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 7 stycznia 1993 r. o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży, zezwalający na dopuszczalność aborcji w przypadku dużego prawdopodobieństwa ciężkiego i nieodwracalnego upośledzenia płodu albo nieuleczalnej choroby zagrażającej jego życiu jest niezgodny z konstytucją.
STANOWISKO
ZESPOŁU DS. KOBIET PRZY NACZELNEJ RADZIE ADWOKACKIEJ
W ZWIĄZKU Z ROZSTRZYGNIĘCIEM TRYBUNAŁU KONSTYTUCYJNEGO
Z DNIA 23 PAŹDZIERNIKA 2020 R.
Rozstrzygnięcie z 22 października 2020 r. przyjęte przez Trybunał Konstytucyjny w składzie budzącym u większości prawników wątpliwość, wywoła okrutne, poniżające i krzywdzące konsekwencje dla wielu kobiet w Polsce, jak również dla ich rodzin i lekarzy. Jego skutkiem będzie także zwiększenie skali zjawiska podziemia aborcyjnego i turystyki aborcyjnej.
Wartości konstytucyjne, na które wprawdzie powoływano się w orzeczeniu, w szczególności ludzka godność i będące jej wyrazem prawo wyboru, zostały w wyniku tego wyroku kobietom odebrane. Dodatkowo, poza dwoma zdaniami odrębnymi, w uzasadnieniu nie dostrzegamy żadnej argumentacji o równowadze wartości konstytucyjnych, jakimi są prawo do życia i prawo do samostanowienia, ani rozważań poświęconych konieczności ich pogodzenia.
Poza rozważaniami pozostało także zagadnienie moralnej oceny działalności państwa, zmuszającego kobiety i ich rodziny do zachowań i postaw heroicznych, do znoszenia traumy oraz cierpienia narodzin chorego dziecka, które nie ma żadnych szans na przetrwanie.
Zastanawiamy się, dlaczego wyrok decydujący o prawach kobiet i de facto o ich życiu zapadł w przeddzień kolejnych obostrzeń sanitarnych i przeciwepidemicznych? Dlaczego rozważania w tym przedmiocie nie zostały poprzedzone debatą społeczną i oceną statystyk? Komu służy taki sposób decydowania o losie tysięcy polskich kobiet i ich rodzin? Odpowiedzi na te pytania prowadzą, co konstatujemy z goryczą, do wniosku, iż decyzja jest wynikiem rozgrywek politycznych, w których dobro kobiet i dzieci jest traktowane instrumentalnie.
Protestujemy i głęboko nie zgadzamy się na rozstrzygnięcia, które zapadają poza właściwym trybem ustawodawczym, a prowadzą do kryminalizacji działań służących ochronie godności i podstawowych praw kobiet. Godzą one nie tylko w system praworządności, ale przede wszystkim w kobiety znajdujące się w najtrudniejszej sytuacji życiowej i ekonomicznej w Polsce.
Marta Tomkiewicz,
Karolina Kuszlewicz,
Daria Skrzypczak-Kozikowska,
Monika Sokołowska,
Zuzanna Warso,
dr Katarzyna Golusińska,
Marta Seredyńska,
Natalia Klima-Piotrowska,
Sylwia Gregorczyk-Abram,
Emilia Barabasz,
Małgorzata Mączka -Pacholak,
Agata Owczarska,
Zuzanna Michałek-Strzelewicz,
Katarzyna Gajowniczek-Pruszyńska