• Prezes NRA, adw. Przemysław Rosati, wystąpił z apelem do Premiera RP Mateusza Morawieckiego o pilne zainicjowanie prac nad nowelizacją ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o Krajowej Radzie Sądownictwa w zakresie odnoszącym się do wyboru piętnastu sędziów – członków Krajowej Rady Sądownictwa w taki sposób, aby ich wybór przebiegał bez udziału czynnika politycznego.
• Prezes NRA postuluje:

- zmianę obowiązującej procedury wyboru członków Krajowej Rady Sądownictwa wybieranych spośród sędziów.
- przekazanie wszystkich spraw dyscyplinarnych, nie tylko spraw dotyczących sędziów, ale także pozostałych zawodów prawniczych, Izbie Karnej Sądu Najwyższego, a nie Naczelnemu Sądowi Administracyjnemu.
- podjęcie realnych i konsekwentnie prowadzonych prac celem skrócenia czasu trwania postępowań sądowych.
- przeprowadzenie procesu cyfryzującego wymiar sprawiedliwości, aby uczynić go przyjaznym dla obywateli i przedsiębiorców.
- zmianę zasad wynagradzania za pomoc prawną z urzędu.

• Prezes NRA wystosował swój apel w związku z podjęciem prac legislacyjnych oraz konsultacji zmierzających do wprowadzenia zmian w odniesieniu do zasad odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziów i właściwości sądów, które sprawami dyscyplinarnymi miałyby się zajmować.
• Pismo przesłano także do Przewodniczących Klubów Parlamentarnych.

 

Prezes NRA wskazuje, że obecna sytuacja w wymiarze sprawiedliwości - funkcjonowanie niekonstytucyjnego systemu powoływania sędziów przez Krajową Radę Sądownictwa - skutkuje tym, że zarówno w postępowaniach przed sądami w Polsce, jak i przed trybunałami międzynarodowymi, dochodzi i będzie dochodziło do kwestionowania niezależności polskich sądów i niezawisłości polskich sędziów. To z kolei budzi zastrzeżenia Komisji Europejskiej w kontekście odblokowania środków Krajowego Planu Odbudowy.

Prezes Rosati apeluje o niezwłoczne podjęcie działań zmierzających do zakończenia kryzysu wokół polskiego sądownictwa. Kryzys ten ma daleko idące skutki społeczne, gospodarcze, finansowe i polityczne, w szczególności w wymiarze europejskim. W obliczu zagrożeń i wyzwań stojących obecnie przed Polską, zwłaszcza w związku z agresją Federacji Rosyjskiej w Ukrainie, jego dalsza eskalacja jest niebezpieczna i nie leży w interesie polskich obywateli.

Adw. Przemysław Rosati postuluje następujące działania dla naprawy polskiego wymiaru sprawiedliwości:

- zmiana obowiązującej procedury wyboru członków Krajowej Rady Sądownictwa wybieranych spośród sędziów.

Właściwszym rozwiązaniem – jak wskazuje Prezes NRA - byłoby umożliwienie wyboru tej części członków Krajowej Rady Sądownictwa przez przedstawicieli wszystkich środowisk prawniczych funkcjonujących w wymiarze sprawiedliwości, tj. przez Naczelną Radę Adwokacką, Krajową Radę Radców Prawnych, Krajową Radę Komorniczą oraz przedstawicieli sędziów i prokuratorów, na zasadach określonych w ustawie. Pozwoliłoby to na uformowanie tej części Krajowej Rady Sądownictwa bez udziału czynnika politycznego a zarazem niezależnie od tego, jaka formacja czy siła polityczna będzie w danym momencie kształtowała i reprezentowała większość sejmową.

- przekazanie wszystkich spraw dyscyplinarnych, nie tylko spraw dotyczących sędziów, ale także pozostałych zawodów prawniczych, Izbie Karnej Sądu Najwyższego, a nie Naczelnemu Sądowi Administracyjnemu.

Jak podkreśla Prezes NRA, nie ma żadnego uzasadnienia dla tworzenia kolejnej izby w ramach struktury Sądu Najwyższego. Polscy obywatele oczekują od swojego Państwa sprawnie działającego sądownictwa, a nie tworzenia szczególnych rozwiązań na potrzeby prowadzenia postępowań dyscyplinarnych zawodów prawniczych. Bolączkami wymiaru sprawiedliwości są długotrwałe postępowania sądowe, niedofinansowanie sądownictwa, a także brak realnej i oczekiwanej cyfryzacji wymiaru sprawiedliwości. Konieczne jest także – w ramach szerokiego porozumienia – przesądzenie na poziomie ustawy, iż w sprawach dyscyplinarnych w Sądzie Najwyższym uprawnieni do orzekania będą jedynie sędziowie powołani przez Krajową Radę Sądownictwa w składzie urzędującym przed zmianami wprowadzonymi ustawą z 2017 r.

- podjęcie realnych i konsekwentnie prowadzonych prac celem skrócenia czasu trwania postępowań sądowych.

Prezes NRA zaznacza, że  ramach tych prac szczególny akcent powinien zostać postawiony na działania zmierzające do cyfryzacji wymiaru sprawiedliwości, m.in. przez stworzenie jednolitego systemu obsługującego postępowania sądowe, przeprowadzenie digitalizacji akt czy zapewnienie możliwości wykorzystywania podpisu elektronicznego w postępowaniach sądowych, a także dwustronnej komunikacji między sądem a przedsiębiorcami, obywatelami i adwokatami. Ten proces przyczyni się – zdaniem adw. Przemysława Rosatiego, do zniesienia barier organizacyjno-administracyjnych w dostępie do wymiaru sprawiedliwości, co będzie miało istotne znaczenie dla wszystkich obywateli, a także dla przedsiębiorców.

- zmiana zasad wynagradzania za pomoc prawną z urzędu.

Prezes NRA podkreśla, że nieodzowną częścią efektywnego wymiaru sprawiedliwości jest także sprawie działający system świadczenia pomocy prawnej z urzędu, a ten wymaga pilnej reformy i zwiększenia nakładów finansowych. Stawki określone w Rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu od wielu lat pozostają na rażąco niskim poziomie, zupełnie nieprzystającym do zmieniających się warunków gospodarczych, w tym stałego wzrostu cen towarów i usług.

Na koniec Prezes NRA deklaruje gotowość środowiska adwokackiego do współpracy przy wypracowaniu rozwiązań, które umożliwią Krajowej Radzie Sądownictwa wykonywanie jej konstytucyjnych obowiązków, a także gotowość do włączenia się w realne prace nad reformą wymiaru sprawiedliwości, tak aby odpowiadał on na wyzwania współczesności i oczekiwania polskich przedsiębiorców i obywateli.

 

(czytaj pismo Prezesa NRA do Premiera RP)