Naukowcy i praktycy prawa z całej Polski przyjechali do Bydgoszczy by dyskutować o prawach człowieka w Polsce. Dyskusja odbyła się 17 października w ramach konferencji naukowej zorganizowanej z okazji 25. rocznicy ratyfikowania przez Polskę Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności.

Konferencja odbyła się w auli Biblioteki Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy i stanowiła część ogólnopolskiej akcji mającej na celu upamiętnienie 25. rocznicy przystąpienia Rzeczypospolitej do Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, której patronuje Minister Spraw Zagranicznych. Wydarzenie zorganizował Wydział Administracji i Nauk Społecznych, Instytut Nauk Politycznych oraz Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych Wydziału Humanistycznego UKW we współpracy z z Okręgową Radą Adwokacką w Bydgoszczy oraz Okręgową Izbą Radców Prawnych Bydgoszczy.

Konferencję uroczyście otworzył dziekan Wydziału Administracji i Nauk Społecznych UKW, dr hab. Radosław Krajewski, prof. nadzw. UKW. Następnie przemówienie inauguracyjne wygłosili kolejno zastępca dyrektora Instytutu Nauk Politycznych, dr hab. Artur Laska, dziekan Okręgowej Rady Adwokackiej w Bydgoszczy, adw. Justyna Mazur oraz dziekan Okręgowej Izby Radców Prawnych, mec. Michał Rościszewski.

W wydarzeniu wzięli udział prelegenci m.in. z Uniwersytetu Gdańskiego, Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, Uniwersytetu Łódzkiego, Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Kolegium Jagiellońskiego, Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy oraz adwokaci i radcowie prawni. Bydgoską Izbę Adwokacką reprezentowali aplikantka adwokacka Joanna Wawrzyniak oraz adwokat Łukasz Grochowski.

Aplikantka adwokacka Joanna Wawrzyniak wygłosiła referat “Ochrona życia w świetle art. 2 EKPC I jej ograniczenia”. W referacie wskazała, że życie ludzkie jest wartością najwyższą, ale nie jest prawem bezwzględnym bowiem dopuszcza się możliwość pozbawienia życia w sytuacjach, w których konieczne było użycie siły absolutnie koniecznej. Takie sytuacje często wiążą się z działaniem funkcjonariuszy Policji przy tłumieniu zamieszek czy niekiedy przy ujęciu osób podlegających zgodnie z prawem zatrzymaniu. Jednak należy pamiętać, że w sytuacjach, w których istnieje ryzyko pozbawienia życia podejrzanego czy skazanego należy dać pierwszeństwo życiu. Państwo jako gwarant realizacji postanowień konwencji jest zobowiązane do stworzenia przepisów prawa chroniących życie. W każdym przypadku pozbawienia życia w związku z działaniem funkcjonariuszy Policji na państwie ciąży obowiązek zapewnienia procedur, umożliwiających rzetelne wyjaśnienia takich zdarzeń.

Natomiast adwokat Łukasz Grochowski wygłosił referat “Prawo do kontaktu z adwokatem jako środek skutecznej gwarancji ochrony praw człowieka i obywatela w postępowaniu karnym”. W swoim wystąpieniu poruszył kwestię gwarancji związanych z dostępem do adwokata (obrońcy). Analizie poddał normy wynikające z art. 6 ust. 3 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, a także dyrektyw Parlamentu i Rady Europejskiej 2013/48/UE oraz 2016/1919 i ich wzajemnej korelacji. Na podstawie orzecznictwa omówił, w jaki sposób na przestrzeni lat zmieniał się zakres gwarancji procesowych poruszanego problemu. Autor referatu rozważył także, w jaki sposób Rzeczpospolita Polska wywiązuje się z nałożonych na nią obowiązków w tym zakresie i wskazał na postulaty związane z nowelizacją wybranych przepisów kodeksu postępowania karnego.

Pozostałe wystąpienia poświęcone były między innymi refleksjom związanym z obchodzonym 25-leciem przyjęcia przez Polskę Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, roli profesjonalnego pełnomocnika w urzeczywistnianiu standardów strasburskich, kwestii prawa do kontaktów z dzieckiem – w kontekście standardów haskich i strasburskich, czy ograniczeniom praw przedsiębiorców z uwagi na interes klienta w prawie polskim w świetle standardów strasburskich.

Konferencję zakończyła dyskusja oraz podsumowanie. Wydarzenie odnotowały lokalne media.

zdjęcia: Przemysław Obarski